Wat moet een mens doen om, opgesloten in zijn huis, toch de tijd zinnig door te brengen?  Oude hobby’s weer van zolder halen? Een vriendin heeft als dit nog lang duurt een hele dierentuin bij el­kaar gehaakt. Er zitten al acht dieren met kleertjes aan op de bank. En een ander vertelt opgewekt dat ze elke dag twee uur opruimt, waarbij ik mij dan afvraag wat er zo dringend bij haar op te ruimen valt.

En om eerlijk te zijn: schoonmaken, opruimen, het is dat het natuurlijk moet, maar mijn hob­by is het niet. Toch was ik deze week net maar eens begonnen met het nakijken van een stapel oude dozen, toen een andere vriendin uit Amsterdam belde en grinnikend vroeg of het wel gelegen kwam nu ik zo druk bezig was met deze o zo nuttige bezigheid. Als ze stoorde… met nog meer gegrin­nik. Dat werd dus een aangenaam en vooral lang gesprek over haar werk en dat van mij en hoe we dat aanpakten in deze dagen. Dan merk je dat niet iedereen dezelfde oplossing heeft, maar wel het zelf­de doel voor ogen heeft: het moet goed zijn voor de mensen. Daar gaat het om, dat is de hoofd­zaak.
Juist omdat we andere wegen moeten inslaan, zien we ook andere nieuwe mogelijkheden. Er wordt bijvoorbeeld nu al gezegd, dat er veel mensen zijn die meer en vaker thuis willen werken als dit voorbij is. Maar we beseffen ook weer heel nadrukkelijk, hoezeer we elkaar nodig hebben; elkaars nabijheid eigenlijk niet kunnen missen. Mensen zijn sociale wezens van huis uit, ze kunnen niet zon­der andere mensen. Er wordt wel eens spottend gezegd, dat mensen kuddedieren zijn, maar dat zijn wij ook. Niet omdat we elkaar klakkeloos nadoen, maar omdat het overgrote deel van ons absoluut ongeschikt zou zijn voor een kluizenaarsbestaan.

En dat is een onverhoopt voordeel van deze toestand: egocentrische denkbeelden worden weer eens opgeruimd. Het idee dat het leven alleen om de eigen ik zou draaien… Weg ermee! We zijn allemaal even belangrijk. De een niet meer dan de ander. Wie we ook zijn, we horen bij elkaar. Als we dat vasthouden ook hier na, dan heeft deze tijd ons toch iets goeds gebracht. Waar we samen met elkaar in onze gemeenschap verder vorm aan kunnen geven na deze tijd.